۱-پايه‏ هاى اسلام
قال الباقر عليه السلام: بنى الاسلام على خمسه اشياء، على الصلوه و الزکاه و الحج و الصوم و الولايه.
امام باقر عليه السلام فرمود: اسلام بر پنج چيز استوار است، برنماز و زکات حج و روزه و ولايت (رهبرى اسلامى).
فروع کافى، ج ۴ ص ۶۲، ح ۱

۲-فلسفه روزه
قال الصادق عليه السلام: انما فرض الله الصيام ليستوى به الغنى و الفقير.
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب کرده تا بدين وسيله دارا و ندار (غنى و فقير) مساوى گردند.
من لا يحضره الفقيه، ج ۲ ص ۴۳، ح ۱

۳-روزه آزمون اخلاص
قال اميرالمومنين عليه السلام: فرض الله … الصيام ابتلاء لاخلاص الخلق‏
امام على عليه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب کرد تا به وسيله آن اخلاص خلق را بيازمايد.
نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲

۴-روزه ياد آور قيامت
قال الرضا عليه السلام: انما امروا بالصوم لکى يعرفوا الم الجوع و العطش فيستدلوا على فقر الاخر.
امام رضا عليه السلام فرمود: مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بيچارگى آخرت را بيابند.
وسائل الشيعه، ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرايع، ص ۱۰

۵-روزه زکات بدن
قال رسول الله صلى الله عليه و آله: لکل شيئى زکاه و زکاه الابدان الصيام.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: براى هر چيزى زکاتى است و زکات بدنها روزه است.
الکافى، ج ۴، ص ۶۲، ح ۳

۶-روزه سپر آتش
قال رسول الله صلى الله عليه و آله: الصوم جنه من النار.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: روزه سپر آتش (جهنم) است. «يعنى بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»
الکافى، ج ۴ ص ۱۶۲

۷-اهميت روزه
قال رسول الله صلى الله عليه و آله: الصوم فى الحر جهاد.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: روزه گرفتن در گرما، جهاد است.
بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷

۸-روزه نفس
قال اميرالمومنين عليه السلام : صوم النفس عن لذات الدنيا انفع الصيام.
اميرالمومنان على عليه السلام فرمود: روزه نفس از لذتهاى دنيوى سودمندترين روزه‏هاست.
غرر الحکم، ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴

۹-روزه واقعى
قال اميرالمومنين عليه السلام : الصيام اجتناب المحارم کما يمتنع الرجل من الطعام و الشراب.
امام على عليه السلام فرمود: روزه پرهيز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنى و نوشيدنى پرهيز مى‏کند.
بحار ج ۹۳ ص ۲۴۹

۱۰-برترين روزه
قال اميرالمومنين عليه السلام : صوم القلب خير من صيام اللسان و صوم اللسان خير من صيام البطن.
امام على عليه السلام فرمود: روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم، ج ۱، ص ۴۱۷، ح ۸۰

۱۱-روزه چشم و گوش
قال الصادق عليه السلام : اذا صمت فليصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
امام صادق عليه السلام فرمود: آنگاه که روزه مى‏گيرى بايد چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه‏دار باشند.«يعنى از گناهان پرهيز کند.»
الکافى ج ۴ ص ۸۷، ح ۱

۱۲-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله عليها : ما يصنع الصائم بصيامه اذا لم يصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا عليها السلام فرمود: روزه‏دارى که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه‏اش به چه کارش خواهد آمد.
بحار، ج ۹۳ ص ۲۹۵

۱۳-روزه ناقص
قال الباقر عليه السلام : لا صيام لمن عصى الامام و لا صيام لعبد ابق حتى يرجع و لا صيام لامراه ناشزه حتى تتوب و لاصيام لولد عاق حتى يبر.
امام باقر عليه السلام فرمود:

روزه اين افراد کامل نيست:
۱ – کسى که امام (رهبر) را نافرمانى کند.
۲ – بنده فرارى تا زمانى که برگردد.
۳ – زنى که اطاعت شوهر نکرده تا اينکه توبه کند.
۴ – فرزندى که نافرمان شده تا اينکه فرمانبردار شود.
بحار الانوار ج ۹۳، ص ۲۹۵٫

۱۴-روزه بى ارزش
قال اميرالمومنين عليه السلام : کم من صائم ليس له من صيامه الا الجوع و الظما و کم من قائم ليس له من قيامه الا السهر و العناء.
امام على عليه السلام فرمود: چه بسا روزه‏دارى که از روزه‏اش جز گرسنگى و تشنگى بهره‏اى ندارد و چه بسا شب زنده‏دارى که از نمازش جز بيخوابى و سختى سودى نمى‏برد.
نهج البلاغه، حکمت ۱۴۵

۱۵-روزه و صبر
عن الصادق عليه السلام فى قول الله عزوجل : «واستعينوا بالصبر و الصلوه‏»
قال: الصبر الصوم.
امام صادق عليه السلام فرمود: خداوند عزو جل که فرموده است: از صبر و نماز کمک بگيريد، صبر، روزه است.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۹۸، ح ۳

۱۶-روزه و صدقه
قال الصادق عليه السلام : صدقه درهم افضل من صيام يوم.
امام صادق عليه السلام فرمودذ يک درهم صدقه دادن از يک روز روزه مستحبى برتر و والاتر است.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۱۸، ح ۶

۱۷-پاداش روزه
قال رسول الله صلى الله عليه و آله: قال الله تعالى: الصوم لى و انا اجزى به
رسول خدا فرمود خداى تعالى فرموده است: روزه براى من است و من پاداش آن را مى‏دهم.
وسائل الشيعه ج ۷ ص ۲۹۴، ح ۱۵ و ۱۶ ; ۲۷ و ۳۰

۱۸-جرعه نوشان بهشت
قال رسول الله صلى الله عليه و آله : من منعه الصوم من طعام يشتهيه کان حقا على الله ان يطعمه من طعام الجنه و يسقيه من شرابها.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: کسى که روزه او را از غذاهاى مورد علاقه‏اش باز دارد برخداست که به او از غذاهاى بهشتى بخورانند و از شرابهاى بهشتى به او بنوشاند.
بحار الانوار ج ۹۳ ص ۳۳۱

۱۹-خوشا بحال روزه داران
قال رسول الله صلى الله عليه و آله : طوبى لمن ظما او جاع لله اولئک الذين يشبعون يوم القيامه
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: خوشا بحال کسانى که براى خدا گرسنه و تشنه شده‏اند اينان در روز قيامت سير مى‏شوند.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۹۹، ح‏۲٫

۲۰-مژده به روزه‏ داران
قال الصادق عليه السلام : من صام لله عزوجل يوما فى شده الحر فاصابه ظما و کل الله به الف ملک يمسحون وجهه و يبشرونه حتى اذا افطر.
امام صادق عليه السلام فرمود: هر کس که در روز بسيار گرم براى خدا روزه بگيرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را مى‏گمارد تا دست‏به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامى که افطار کند.
الکافى، ج ۴ ص ۶۴ ح ۸; بحار الانوار ج ۹۳ ص ۲۴۷

۲۱-شادى روزه دار
قال الصادق عليه السلام : للصائم فرحتان فرحه عند افطاره و فرحه عند لقاء ربه
امام صادق عليه السلام فرمود: براى روزه دار دو سرور و خوشحالى است:
۱ – هنگام افطار ۲ – هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قيامت)
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۹۰ و ۲۹۴ ح‏۶ و ۲۶٫

۲۲-بهشت و باب روزه‏داران
قال رسول الله صلى الله عليه و آله : ان للجنه بابا يدعى الريان لا يدخل منه الا الصائمون.
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: براى بهشت درى است‏بنام (ريان) که از آن فقط روزه داران وارد مى‏شوند.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۹۵، ح‏۳۱ _ معانى الاخبار ص ۱۱۶

۲۳-دعاى روزه‏داران
قال الکاظم (عليه السلام) : دعوه الصائم تستجاب عند افطاره
امام کاظم (عليه السلام) فرمود: دعاى شخص روزه‏دار هنگام افطار مستجاب مى‏شود.
بحار الانوار ج ۹۲ ص ۲۵۵ ح ۳۳٫

۲۴-بهار مومنان
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله) : الشتاء ربيع المومن يطول فيه ليله فيستعين به على قيامه و يقصر فيه نهاره فيستعين به على صيامه.
رسول خدا (صلى الله عليه و آله) فرمود: زمستان بهار مومن است از شبهاى طولانى‏اش براى شب زنده‏دارى واز روزهاى کوتاهش براى روزه دارى بهره مى‏گيرد.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۳۰۲، ح ۳٫

۲۵-روزه مستحبى
قال الصادق (عليه السلام) : من جاء بالحسنه فله عشر امثالها من ذلک صيام ثلاثه ايام من کل شهر.
امام صادق عليه السلام فرمود: هر کس کار نيکى انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.
وسائل الشيعه، ج ۷، ص ۳۱۳، ح ۳۳

۲۶-روزه ماه رجب
قال الکاظم (عليه السلام) : رجب نهر فى الجنه اشد بياضا من اللبن و احلى من العسل فمن صام يوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر.
امام کاظم (عليه السلام) فرمود: رجب نام نهرى است در بهشت از شير سفيدتر و از عسل شيرين‏تر هرکس يک روز از ماه رجب را روزه بگيرد خداوند از آن نهر به او مى‏نوشاند.
من لا يحضره الفقيه ج ۲ ص ۵۶ ح ۲ _ وسائل الشيعه ج ۷ ص ۳۵۰ ح ۳

۲۷-روزه ماه شعبان
قال الصادق (عليه السلام) : من صام ثلاثه ايام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرين متتابعين.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگيرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پى در پى را برايش محسوب مى‏کند.
وسائل الشيعه ج ۷ ص ۳۷۵،ح ۲۲

۲۸-افطارى دادن(۱)
قال الصادق (عليه السلام) : من فطر صائما فله مثل اجره
امام صادق (عليه السلام) فرمود: هر کس روزه دارى را افطار دهد، براى او هم مثل اجر روزه دار است.
الکافى، ج ۴ ص ۶۸، ح ۱

۲۹-افطارى دادن (۲)
قال الکاظم (عليه السلام) : فطرک اخاک الصائم خير من صيامک.
امام کاظم (عليه السلام) فرمود: افطارى دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبى) بهتر است.
الکافى، ج ۴ ص ۶۸، ح ۲

۳۰-روزه خوارى
قال الصادق (عليه السلام) : من افطر يوما من شهر رمضان خرج روح الايمان منه
امام صادق (عليه السلام)فرمود: هر کس يک روز ماه رمضان را (بدون عذر)، بخورد – روح ايمان از او جدا مى‏شود
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵ _ من لا يحضره الفقيه ج ۲ ص ۷۳، ح ۹

۳۱-رمضان ماه خدا
قال اميرالمومنين (ع): شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهرى
امام على (عليه السلام) فرمود: رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۶۶، ح ۲۳٫

۳۲-رمضان ماه رحمت
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله) … و هو شهر اوله رحمه و اوسطه مغفره و اخره عتق من النار.
رسول خدا (صلى الله عليه و آله) فرمود: رمضان ماهى است که ابتدايش رحمت است و ميانه‏اش مغفرت و پايانش آزادى از آتش جهنم.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲

۳۳-فضيلت ماه رمضان
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله) ان ابواب السماء تفتح فى اول ليله من شهر رمضان و لا تغلق الى اخر ليله منه
رسول خدا (صلى الله عليه و آله) فرمود: درهاى آسمان در اولين شب ماه رمضان گشوده مى‏شود و تا آخرين شب آن بسته نخواهد شد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۴

۳۴-اهميت ماه رمضان
قال رسول الله (صلى الله عليه و آله) لو يعلم العبد ما فى رمضان لود ان يکون رمضان السنه
رسول خدا (صلى الله عليه و آله) فرمود: اگر بنده «خدا» مى‏دانست که در ماه رمضان چيست [چه برکتى وجود دارد] دوست مى‏داشت که تمام سال، رمضان باشد.
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶

۳۵-قرآن و ماه رمضان
قال الرضا (عليه السلام) من قرا فى شهر رمضان ايه من کتاب الله کان کمن ختم القران فى غيره من الشهور.
امام رضا (عليه السلام) فرمود: هر کس ماه رمضان يک آيه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اينست که درماههاى ديگر تمام قرآن را بخواند.
بحار الانوار ج ۹۳، ص ۳۴۶

۳۶-شب سرنوشت‏ ساز
قال الصادق (عليه السلام) راس السنه ليله القدر يکتب فيها ما يکون من السنه الى السنه.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آينده نوشته مى‏شود.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۵۸ ح ۸

۳۷-برترى شب قدر
قيل لابى عبد الله (عليه السلام) کيف تکون ليله القدر خيرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فيها خير من العمل فى الف شهر ليس فيها ليله القدر.
از امام صادق (عليه السلام) سوال شد: چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟
حضرت فرمود: کار نيک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۵۶، ح ۲

۳۸-تقدير اعمال
قال الصادق (عليه السلام) التقدير فى ليله تسعه عشر و الابرام فى ليله احدى و عشرين و الامضاء فى ليله ثلاث و عشرين.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام مى‏گيرد و تصويب آن در شب بيست ويکم و تنفيذ آن در شب بيست‏ و سوم.
وسائل الشيعه، ج ۷ ص ۲۵۹

۳۹-احياء شب قدر
عن فضيل بن يسار قال: کان ابو جعفر (عليه السلام) اذا کان ليله احدى و عشرين و ليله ثلاث و عشرين اخذ فى الدعا حتى يزول الليل فاذا زال الليل صلى.
فضيل بن يسار گويد: امام باقر (عليه السلام) در شب بيست و يکم و بيست‏ و سوم ماه رمضان مشغول دعا مى‏شد تا شب بسر آيد و آنگاه که شب به پايان مى‏رسيد نماز صبح را مى‏خواند.
وسائل الشيعه، ج ۷، ص ۲۶۰، ح ۴

۴۰-زکات فطره
قال الصادق (عليه السلام) ان من تمام الصوم اعطاء الزکاه يعنى الفطره کما ان الصلوه على النبى (صلى الله عليه و آله) من تمام الصلوه.
امام صادق (عليه السلام) فرمود: تکميل روزه به پرداخت زکاه يعنى فطره است، همچنان که صلوات بر پيامبر (صلى الله عليه و آله) کمال نماز است.
وسائل الشيعه، ج ۶ ص ۲۲۱، ح ۵